ภิกขุนีวิภังค์ ๑๖ มหาวาร

ภิกขุนีวิภังค์ ๑๖ มหาวาร
กัตถปัญญัติวารที่ ๑
ปาราชิกกัณฑ์<O</O​

[๕๑๑] พระผู้มีพระภาคผู้ทรงรู้เห็น เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ทรงบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ แก่ภิกษุณีทั้งหลาย ณ ที่ไหน? ทรงปรารภใคร? เพราะเรื่องอะไร? ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น มีบัญญัติ อนุบัญญัติ อนุปันนบัญญัติ สัพพัตถบัญญัติ ปเทสบัญญัติ สาธารณบัญญัติ อสาธารณบัญญัติ เอกโตบัญญัติ อุภโตบัญญัติหรือ? บรรดาปาติโมกขุทเทศ ๔ ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น จัดเข้าในอุเทศไหน? นับเนื่องในอุเทศไหน? มาสู่อุเทศ โดยอุเทศที่เท่าไร? บรรดาวิบัติ ๔ จัดเป็นวิบัติอย่างไหน? บรรดาอาบัติ ๗ กอง เป็นอาบัติกองไหน? บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖ เกิดด้วยสมุฏฐานเท่าไร? บรรดาอธิกรณ์ ๔ เป็นอธิกรณ์ไหน? บรรดาสมถะ ๗ ระงับด้วยสมถะเท่าไร? ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นวินัย? ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นอภิวินัย? ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นปาติโมกข์ ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นอธิปาติโมกข์ อะไรเป็นวิบัติ? อะไรเป็นสมบัติ? อะไรเป็นข้อปฏิบัติ? พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ แก่ภิกษุณีทั้งหลาย เพราะทรงอาศัยอำนาจประโยชน์เท่าไร? พวกไหนศึกษา? พวกไหนมีสิกขาอันศึกษาแล้ว? ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น ตั้งอยู่ในใคร? พวกไหนย่อมทรงไว้? เป็นถ้อยคำของใคร? ใครนำมา?
<O</O

ปาราชิกกัณฑ์
คำถามและคำตอบในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕<O</O​

[๕๑๒] ถามว่า พระผู้มีพระภาคผู้ทรงรู้เห็น เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ทรงบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ แก่ภิกษุณีทั้งหลาย ณ ที่ไหน?<O</O

ตอบว่า ทรงบัญญัติ ณ พระนครสาวัตถี.<O</O

ถามว่า ทรงปรารภใคร?<O</O

ตอบว่า ทรงปรารภภิกษุณีสุนทรีนันทา.<O</O

ถามว่า เพราะเรื่องอะไร?<O</O

ตอบว่า เพราะเรื่องที่ภิกษุณีสุนทรีนันทา มีความกำหนัด ยินดีในการเคล้าคลึงด้วยกายของบุรุษบุคคลผู้กำหนัด.<O</O

ถามว่า ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น มีบัญญัติ อนุบัญญัติ อนุปันนบัญญัติ หรือ?<O</O

ตอบว่า มีบัญญัติ ๑ อนุบัญญัติ อนุปันนบัญญัติ ไม่มีในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น.<O</O

ถามว่า มีสัพพัตถบัญญัติ ปเทสบัญญัติ หรือ?<O</O

ตอบว่า มีแต่สัพพัตถบัญญัติ.<O</O

ถามว่า มีสาธารณบัญญัติ อสาธารณบัญญัติ หรือ?<O</O

ตอบว่า มีแต่อสาธารณบัญญัติ.<O</O

ถามว่า มีเอกโตบัญญัติ อุภโตบัญญัติ หรือ?<O</O

ตอบว่า มีแต่เอกโตบัญญัติ.<O</O

ถามว่า บรรดาปาติโมกขุทเทศ ๔ ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น จัดเข้าในอุเทศไหน? นับเนื่องในอุเทศไหน?<O</O

ตอบว่า จัดเข้าในนิทาน นับเนื่องในนิทาน.<O</O

ถามว่า มาสู่อุเทศโดยอุเทศที่เท่าไร?<O</O

ตอบว่า มาสู่อุเทศโดยอุเทศที่ ๒.<O</O

ถามว่า บรรดาวิบัติ ๔ เป็นวิบัติอย่างไหน?<O</O

ตอบว่า เป็นศีลวิบัติ.<O</O

ถามว่า บรรดาอาบัติ ๗ กอง เป็นอาบัติกองไหน?<O</O

ตอบว่า เป็นกองอาบัติปาราชิก.<O</O

ถามว่า บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖ ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น เกิดขึ้นด้วยสมุฏฐานเท่าไร?<O</O

ตอบว่า เกิดขึ้นด้วยสมุฏฐานอันหนึ่ง คือ เกิดแต่กาย กับจิต มิใช่วาจา.<O</O

ถามว่า บรรดาอธิกรณ์ ๔ เป็นอธิกรณ์อะไร?<O</O

ตอบว่า เป็นอาปัตตาธิกรณ์.<O</O

ถามว่า บรรดาสมถะ ๗ ระงับด้วยสมถะเท่าไร?<O</O

ตอบว่า ระงับด้วยสมถะ ๒ คือสัมมุขาวินัย ๑ ปฏิญญาตกรณะ ๑.<O</O

ถามว่า ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นวินัย? อะไรเป็นอภิวินัย?<O</O

ตอบว่า พระบัญญัติเป็นวินัย การจำแนกเป็นอภิวินัย.<O</O

ถามว่า ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นปาติโมกข์? ในปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น อะไรเป็นอธิปาติโมกข์?<O</O

ตอบว่า พระบัญญัติเป็นปาติโมกข์ การจำแนกเป็นอธิปาติโมกข์.<O</O

ถามว่า อะไรเป็นวิบัติ?<O</O

ตอบว่า ความไม่สังวรเป็นวิบัติ.<O</O

ถามว่า อะไรเป็นสมบัติ?<O</O

ตอบว่า ความสังวรเป็นสมบัติ.<O</O

ถามว่า อะไรเป็นข้อปฏิบัติ?<O</O

ตอบว่า ข้อที่ภิกษุณีสมาทานอาปาณโกฏิกศีลตลอดชีวิตว่า จักไม่ทำกรรมเห็นปานนี้ แล้วศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย เป็นข้อปฏิบัติ.<O</O

ถามว่า พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ แก่ภิกษุณีทั้งหลาย ทรงอาศัยอำนาจประโยชน์เท่าไร?<O</O

ตอบว่า พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ แก่ภิกษุณีทั้งหลาย เพราะทรงอาศัยอำนาจประโยชน์ ๑๐ ประการ คือ เพื่อความรับว่าดีแห่งสงฆ์ ๑ เพื่อความสำราญแห่งสงฆ์ ๑เพื่อข่มภิกษุณีผู้เก้อยาก ๑ เพื่ออยู่สำราญแห่งภิกษุณี ผู้มีศีลเป็นที่รัก ๑ เพื่อป้องกันอาสวะอันจะบังเกิดในปัจจุบัน ๑ เพื่อกำจัดอาสวะอันจะบังเกิดในอนาคต ๑ เพื่อความเลื่อมใสของชุมชนที่ยังไม่เลื่อมใส ๑ เพื่อความเลื่อมใสยิ่งของชุมชนที่เลื่อมใสแล้ว ๑ เพื่อความดำรงมั่นแห่งพระสัทธรรม ๑ เพื่ออนุเคราะห์ พระวินัย ๑.<O</O

ถามว่า พวกไหนศึกษา?<O</O

ตอบว่า ภิกษุณีเป็นเสกขะ และเป็นกัลยาณปุถุชนศึกษา.<O</O

ถามว่า พวกไหนมีสิกขาอันศึกษาแล้ว?<O</O

ตอบว่า ภิกษุณีผู้อรหันต์มีสิกขาอันศึกษาแล้ว.<O</O

ถามว่า ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ นั้น ตั้งอยู่ในใคร?<O</O

ตอบว่า ตั้งอยู่ในภิกษุณีผู้ใคร่ต่อการศึกษา.<O</O

ถามว่า พวกไหนย่อมทรงไว้?<O</O

ตอบว่า ปาราชิกสิกขาบทที่ ๕ ย่อมเป็นไปแก่ภิกษุณีเหล่าใด ภิกษุณีเหล่านั้นย่อมทรงไว้.<O</O

ถามว่า เป็นถ้อยคำของใคร?<O</O

ตอบว่า เป็นพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า.<O</O

ถามว่า ใครนำมา?<O</O

ตอบว่า พระเถระทั้งหลายนำสืบๆ กันมา.
<O</O

รายนามพระเถระผู้ทรงพระวินัย<O</O​

พระเถระเหล่านี้ คือ พระอุบาลี พระทาสกะ พระโสณกะ พระสิคควะ รวมเป็นห้าทั้งพระโมคคัลลีบุตร นำพระวินัยมาในทวีปชื่อว่าชมพูมีสิริ. แต่นั้น พระเถระผู้ประเสริฐมีปัญญามากเหล่านี้ คือ พระมหินทะ ๑ พระอิฏฏิยะ ๑ พระอุตติยะ ๑ พระสัมพละ ๑ ... พระเถระผู้ประเสริฐ ผู้มีปัญญามากเหล่านี้ รู้พระวินัย ฉลาดในมรรคา ได้ประกาศพระวินัยปิฎกไว้ในเกาะตามพปัณณิ.<O</O

เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๘ บรรทัดที่ ๓๖๒๗ - ๓๗๑๕. หน้าที่ ๑๓๘ - ๑๔๑

[MUSIC]http://palungjit.org/attachments/a.770998/[/MUSIC]​

 

<TABLE cellPadding=6 width=404><TBODY><TR><TD align=middle></TD></TR></TBODY></TABLE>