จำเป็นต้องบูชาพระรัตนตรัยด้วยดอกไม้หรือไม่

จำเป็นต้องบูชาพระรัตนตรัยด้วยดอกไม้หรือไม่​

ถาม มีผู้สอนบางท่านกล่าวว่า ในสมัยพุทธกาล ไม่มีใครเอาดอกไม้ของหอมไปบูชาพระพุทธเจ้า เพราะไม่มีกล่าวไว้ในพระสูตร มีแต่ชั้นอรรถกถาเท่านั้นที่กล่าวถึงเรื่องนี้ เพราะฉะนั้นจึงไม่จำเป็นจะต้องหาดอกไม้ไปบูชาพระ ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธเจ้าหรือพระธรรม หรือพระสงฆ์ เรื่องนี้มีความจริงประการใด

ตอบ สำหรับการบูชาพระรัตนตรัย คือพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ด้วยดอกไม้ของหอมนั้น ในอรรถกถาแสดงไว้ชัดเจนมาก แต่ก็มิได้หมายความว่าในพระไตรปิฎกไม่ได้กล่าวไว้

ก่อนอื่นขอให้นึกถึงวัตถุทาน ๑๐ ประการที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้ว่ามีอะไรบ้าง มีข้าว น้ำ ผ้า ยาน ดอกไม้ ของหอม เครื่องลูบไล้ ที่นอน ที่อาศัย และประทีปดวงไฟ

วัตถุทานทั้ง ๑๐ อย่างนี้สามารถนำมาถวายพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ได้ มิฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจะไม่ตรัสวัตถุทาน ๑๐ อย่างนี้ไว้ แม้วัตถุทาน ๑๐ อย่างนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่าเป็นเพียงอามิสทาน มีผลน้อยกว่าธรรมทาน แต่ก็มิได้ทรงห้ามพุทธบริษัทว่าต้องบำเพ็ญแต่ธรรมทาน อามิสทานไม่ต้องบำเพ็ญ ไม่เคยตรัสเช่นนั้นเลย และแม้เมื่อใกล้จะปรินิพพานที่สาลวโนทยานของเจ้ามัลละ เมืองกุสินารา เทวดาและ<WBR>มนุษย์<WBR>ทั้ง<WBR>หลาย<WBR>พา<WBR>กัน<WBR>บูชา<WBR>พระ<WBR>องค์<WBR>ด้วย<WBR>ดอก<WBR>ไม้<WBR>ของ<WBR>หอม<WBR>เป็น<WBR>อัน<WBR>มาก ดังที่กล่าวไว้ในมหาปรินิพพานสูตร พระ<WBR>องค์<WBR>ก็มิได้ทรง<WBR>ติ<WBR>เตียน<WBR>การ<WBR>บูชา<WBR>ของ<WBR>เทวดาและมนุษย์เหล่านั้น เพียงแต่ตรัสว่าพุทธบริษัททั้ง<WBR>หลาย<WBR>มิ<WBR>ได้<WBR>บูชา<WBR>พระ<WBR>องค์<WBR>ด้วย<WBR>อามิส<WBR>บูชาคือดอกไม้ของหอมเหล่านั้นเพียงเท่านั้น แต่บูชาพระองค์ด้วยการบูชาอย่างยิ่ง คือด้วยการปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ซึ่งเท่ากับทรงแสดงว่าอามิสบูชาไม่ใช่การบูชาอย่างยิ่ง การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม คือการเจริญโพธิปักขิยธรรม มีสติปัฏฐานสี่เป็นต้นต่างหากที่เป็นการบูชาอย่างยิ่ง เพราะอามิสบูชานั้นอานิสงส์อย่างยิ่งก็แค่สวรรค์สมบัติ แต่ปฏิบัติบูชานั้นอานิสงส์อย่างยิ่ง คือนิพพานสมบัติ

ในพระสูตร ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ มีอยู่หลายเรื่องที่กล่าวถึง บุพกรรมของนางเทพธิดาที่เมื่อเป็นมนุษย์ ได้ถวายดอกไม้ของหอม<WBR>แก่<WBR>ภิกษุ<WBR>ทั้ง<WBR>หลาย ด้วยอานิสงส์ของการถวาย<WBR>ดอก<WBR>ไม้<WBR>ของ<WBR>หอม<WBR>นั้น จุติแล้วปฏิสนธิในเทวโลก เป็นนางเทพธิดาผู้งดงามทั้งวิมานและร่างกาย

แม้ในขุททกนิกาย อปทาน ก็แสดงบุพกรรมของพระเถระ พระเถรีหลายรูป ก่อนที่จะสิ้นอาสวกิเลสว่า ในอดีต ท่านได้ถวายดอกไม้แม้เพียงดอกบวบแก่พระพุทธเจ้าเป็นต้น

จากหลักฐานที่มีมาในพระไตรปิฎกเหล่านี้ ก็คงเป็นข้อยุติได้กระมังว่า คนทั้ง<WBR>หลายในสมัยก่อนพุทธกาล และในสมัยพุทธกาล ท่านได้บูชาพระรัตนตรัยและสิ่งที่เนื่องด้วยพระรัตนตรัย เช่น พระสถูปบรรจุพระบรมสารีริกธาตุด้วยดอกไม้ของหอม และวัตถุทานอื่นๆ กันมาแล้ว อันเป็นผลให้ท่านเหล่านั้นไม่ไปสู่ทุคติเลย ตราบจนกระทั่งได้บรรลุเป็นพระอรหันต์ สิ้นอาสว<WBR>กิเลส เพราะฉะนั้น คำกล่าวของท่านผู้สอนธรรมท่านนั้น จึง<WBR>คลาด<WBR>เคลื่อน<WBR>จาก<WBR>คำ<WBR>สอน<WBR>ของ<WBR>พระ<WBR>พุทธ<WBR>เจ้า

http://84000.org/tipitaka/book/nana.php?q=48