สติปัฏฐานสี่ตามแนววิชชาธรรมกาย

เพียรเถิดจะเกิดผลแม้ยังไม่เห็นอะไรก็อย่าท้อแท้ใจ
การเจริญภาวนาแต่เพียงขั้นต่ำ หรือการปฏิเสธ
สมถกัมมัฏฐาน และมุ่งเน้นแต่การพิจารณาสภาวะธรรมเพื่อให้เกิดปัญญานั้น เสี่ยงต่อการเกิดวิปัสสนูปกิเลสอย่างมาก


โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในกรณีที่ผู้ปฏิบัติภาวนา มีสติปรากฏยิ่งจนเกินไป กล่าวคือ มีสติพิจารณาสภาวะธรรมแก่กล้าเกินไป แต่ปัญญาอันเห็นแจ้งที่แท้จริงยังเกิดขึ้นไม่ทัน คงมีอยู่แต่ปัญญาจากการจำได้หมายรู้จากตำราเสียโดยมากนั้น จิตจะปล่อยวางอารมณ์วิปัสสนาที่เคยยกขึ้นมาพิจารณาอยู่เสมอนั้นไม่ได้
แม้แต่จะได้รับคำแนะนำให้ปล่อย หรือให้ปฏิเสธนิมิต ก็ปฏิเสธไม่ออก เป็นเหตุให้เกิดนิมิตลวงขึ้นในใจ โดยที่เจ้าตัวไม่ได้ตั้งใจจะรู้จะเห็น เรียกว่า วิปัสสนูปกิเลสข้ออุปัฏฐานอันอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพจิตได้
จึงใคร่จะกล่าว ถึงคุณค่าของการเจริญภาวนาตามแนวสติปัฏฐาน ๔ ที่หลวงพ่อวัดปากน้ำได้ปฏิบัติและสั่งสอนถ่ายทอดไว้ ว่าเป็นกรรมฐานที่มีทั้งสมถะและวิปัสสนาคู่กัน เป็นการเจริญภาวนาที่มีมหาสติปัฏฐานโดยครบถ้วนอยู่ในตัวเสร็จ คือ มีการพิจารณาเห็นกายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต และเห็นธรรมในธรรมอยู่ในตัวเสร็จ
มีอุบายวิธีที่ทำให้สมาธิเจริญขึ้นอย่างรวดเร็ว และให้สามารถเจริญปัญญารู้แจ้งในสัจธรรมจากการที่ได้ทั้งรู้และทั้งเห็น
เมื่อยกสภาวธรรมใดขึ้นพิจารณาให้เกิดปัญญาแล้ว ก็มีวิธีให้พิสดารกาย พิศดารธาตุธรรมไปสู่สุดละเอียด ให้ใจของทุกกายรวมหยุดอยู่ ณ ศูนย์กลางธรรมกายที่สุดละเอียดอยู่เสมอ จิตก็ละวางนิมิตที่ยกขึ้นพิจารณานั้นไปเองโดยอัตโนมัติ วิปัสสนูปกิเลสดังกล่าวจึงไม่เกิดขึ้นแก่ผู้เจริญภาวนาตามแนวนี้แต่ประการใด
และยิ่งสำหรับผู้เจริญภาวนาได้ถึงธรรมกายแล้ว ยิ่งเห็นอรรถเห็นธรรม ทั้งที่ประกอบด้วยปัจจัยปรุงแต่ง ที่เรียกว่า สังขตธาตุ สังขตธรรมกับทั้งที่ไม่ประกอบด้วยปัจจัยปรุงแต่ง ที่เรียกว่าอสังขตธาตุ อสังขตธรรม ได้โดยชัดแจ้ง ปราศจากความเคลือบแคลงสงสัย
จึงขอเชิญชวนท่านสาธุชนเจริญให้มาก แม้ในระยะแรกๆ บางรายอาจจะยังมิได้เห็นอะไร ก็อย่าท้อแท้ใจ ว่าปฏิบัติไม่ได้ผล ความจริงถ้าสังเกตดูในเหตุและผลแล้ว ก็จะพบว่า ท่านได้รับผลดีจากการปฏิบัติอย่างแน่นอน ขอแต่ให้ปฏิบัติให้ได้ตรงตามวิธีที่แนะนำไป ด้วยใจรักในธรรมปฏิบัตินี้ ด้วยความเพียรพยายาม ไม่ย่อท้อ ด้วยใจจดจ่ออยู่เนืองนิจ และด้วยความพินิจพิจารณาในเหตุสังเกตในผลให้ถูกต้อง ตามที่วิปัสสนาจารย์ให้คำแนะนำไว้
โดยเฉพาะอย่างยิ่งให้พึงระวังอุปกิเลสของสมาธิให้ดี เช่นว่า
ระวังอย่าให้เพียรหย่อนเกินไป จนจิตใจง่วงเหงา ซึมเซา ไม่กระปี้กระเป่า
เพียรจัดเกินไป จนกายและใจไม่สงบ
อยากเห็นนิมิตจนเกินไป ทำให้จิตใจฟุ้งซ่าน
หรือ..พลอยหงุดหงิด เมื่อรู้สึกว่าปฏิบัติไม่ได้ผล
หรือ..สะดุ้งตกใจกลัว/ตื่นเต้นจนเกินไปเมื่อเห็นนิมิต ทำให้จิตใจฟุ้งซ่าน หรือเคลื่อนจากสมาธิ
และพึงระวังรักษาศีลให้บริสุทธิ์ สำหรับผู้เป็นฆราวาสก็อย่างน้อยศีล ๕ ขึ้นไป
พึงหลีกเลี่ยงจากกามฉันทะ อย่าไปตรึกนึกถึงมันให้มากนัก เพราะเป็นอุปกิเลสของสมาธิตัวสำคัญเสียด้วย
สิ่งเสพติดมึนเมาให้โทษ อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาททั้งหลาย
ตลอดทั้งการดูการละเล่น หรือ ประโคมดนตรีเหล่านี้ ก็ล้วนแต่เป็นเครื่องกีดกั้นหนทางเจริญสมาธิและปัญญาทั้งสิ้น



หลวงปู่วีระ คณุตฺตโม
อดีตรองเจ้าอาวาสและพระอาจารย์ใหญ่ฝ่ายวิปัสสนาธุระ วัดปากน้ำภาษีเจริญ

 

กิเลสทั้งปวงนับตั้งแต่อวิชชา ตัณหา อุปาทาน
อันเป็นเหตุแห่งทุกข์ทั้งหลายที่
รวมเรียกว่า สมุทัยนั้น ต่างก็ประชุมรวมลงอยู่ที่ จิตใจของสัตว์ คือใน เห็น จำ คิด รู้ ทั้ง ๔ อย่างนี้
ทั้งสิ้น
เพราะฉะนั้น การแก้ หรือปหานกิเลสทั้งมวลเหล่านี้
ก็จะต้องแก้ที่จิตใจ คือที่ เห็น จำ คิดและรู้นี่เอง
กิเลสจึงจะดับหมด
แล้วธรรมกายจึงจะใสสะอาดบริสุทธิ์ ขยายส่วนใหญ่โตออกไป ได้เต็มธาตุ เต็มธรรม แล้วก็จะไม่กลับมัวหมอง และไม่กลับเล็กเข้ามาอีก เพราะเบิกบานเต็มที่ เหมือนดอกบัวที่บานแล้ว ก็จะเห็นธรรมกายนั้น ใสสว่างอยู่ทุกเมื่อ



พระราชพรหมเถร
หลวงปู่วีระ คณุตฺตโม

 

#ถ้ายังไม่ได้เป็นพระอริยสงฆ์พระอริยเจ้าก็อย่าหลงว่าตนเองเป็นผู้รู้มาก
เลิกละความหลงผิด ไม่รู้บาปบุญคุณโทษตามความเป็นจริง
ส่วนมากบางคนก็ไม่รู้นะ มากต่อมาก ที่มักจะแสดงความเห็นว่า "ตนเองนี่ รู้แล้ว" ก็ยอมรับว่ารู้อยู่...แต่ส่วนเดียว มันมีส่วนที่ละเอียดยิ่งกว่านั้นไปอีกมาก
#ยังไม่เป็นพระอริยสงฆ์ #ไม่เป็นพระอริยเจ้าจริงๆแล้ว อย่าหลงตัวเอง ว่าตัวเองรู้แล้ว..ไม่มีทาง มันมีหยาบ กลาง ละเอียด กิเลสน่ะ ถ้าหลงตัวเองก็เสร็จเลย ไม่ต้องพูด มันเป็นอยู่อย่างนี้
เพราะฉะนั้น วิธีกำจัดกิเลส ซึ่งมันเกิดขึ้นแก่ใจ มันก็ต้องอบรมจิต
อบรมจิตตรงไหนล่ะ? ทำไมจะอบรมได้?
#เบื้องต้นต้องอบรมศีลก่อน บุคคลพวกเรานี่แหละ บกพร่องกัน ยังไม่ใช่พระอริยเจ้าก็ต้องคิดว่าบกพร่องอะไร
แม้แต่ผู้พูดนี่ก็บกพร่องนะ ไม่ใช่ว่าเก่งเสมอไปนะ แต่ก็ทำความเข้าใจตัวเองว่า "อะไรเราผิด อะไรเราควรจะทำให้มันถูก บางทีมันเผลอไผลไปอะไรไป ก็ทำให้มันดี" เป็นพระนี่แหละไม่ใช่ว่าหมดกิเลส ยัง ไม่อย่างนั้นไม่ต้องมาบวชหรอก เป็นพระอรหันต์ไปแล้ว ๓ วันก็มรณภาพ หรือตายไปแล้ว
ถ้าเป็นพระอรหันต์นี่ เป็นเพศอุบาสก อุบาสิกา ไม่ได้ อยู่ได้ไม่เกิน ๓ วัน
เทวดา..ถ้าบรรลุคุณธรรมเป็นพระอรหันต์เมื่อไหร่ ทำกาละเมื่อนั้น นิพพานเมื่อนั้นเลย ดังนี้เป็นต้น
แล้วตราบใดที่มันยังอยู่นี้ ก็นี่แหละ ความเพียรแหละ กำจัดกิเลส แต่ว่าเริ่มต้นสำคัญ ที่ควบคุมจิตนี่คือ เจริญภาวนาสมาธิ ด้วยอุบายวิธีสงบใจ ตัวนี้มันตัวสำคัญมาก
#หลวงพ่อวัดปากน้ำ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ท่านเลือกมีสติพิจารณาเห็นธรรมในธรรม ด้วยอุบายวิธีสงบใจที่มีประสิทธิภาพสูงมาก
คือ...
อาโลกกสิณ ๑
อานาปานสติ ๑
พุทธานุสติ ๑
#สุดยอดของกัมมัฏฐานแล้วฝ่ายสมถะ มีคุณค่าในการศึกษาสัมมาปฏิบัติ เพื่อกำจัดกิเลสนิวรณ์เครื่องกั้นปัญญาสูงที่สุด ถ้าปฏิบัติอย่างนี้ไม่ได้ผล คุณไม่ต้องไปหาวิธีอื่นหรอก เพราะนี่ มันยอดของอารมณ์สมถะที่มีคุณค่า มีคุณประโยชน์ มีอานุภาพสูงสุด
อาโลกกสิณ เป็นกสิณกลาง เหมาะแก่ทุกจริตอัธยาศัย
พุทธานุสติ ก็เหมาะแก่พวกพุทธจริต
อานาปานสติ ก็เหมาะแก่ทุกคนทุกจริตอัธยาศัย
นี่..ถ้าเรียนธรรมะมาเราจะรู้เลย ในขบวนสมถะภูมิ ๔๐ เนี่ย ๓ ข้อนี้ เลิศเลยแหละ เพราะฉะนั้น ตั้งใจปฏิบัติ
แต่มันดูเหมือนว่า..มันจะยาก ก็เพราะเราไม่ได้สั่งสมมามากพอสมควร ก็ต้องตั้งใจ ถามว่า..เราอยากพ้นทุกข์ไหม หรือเราอยากเวียนว่ายตายเกิดอย่างนี้ต่อไป ถ้าทุกคนเข้าใจก็จะตอบว่า ไม่อยากเวียนว่ายตายเกิดหรอก
เพราะฉะนั้น #เมื่อไม่อยากเวียนว่ายตายเกิด ก็ต้องเจริญภาวนาสมาธิ ให้ถึง"จิตตวิสุทธิ"
ความหมดจดแห่งจิต คือ เป็นสมาธิตั้งมั่นตั้งแต่ปฐมฌานขึ้นไป เป็นมรรคองค์ที่ ๘ ตั้งแต่"ปฐมฌาน"ขึ้นไป
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสอริยมรรค์มีองค์ ๘ เป็นทางให้ตัดกิเลสเหตุแห่งทุกข์ บรรลุมรรคผล นิพพาน ที่สิ้นสุดแห่งทุกข์ ข้อที่ ๘ คือ สัมมาสมาธิ
#การเจริญภาวนาสมาธิ ในระดับฌานจิต ตั้งแต่ปฐมฌานถึงจตุตถฌาน เป็นอย่างต่ำ คือ ตรงนี้ได้มาตรฐาน มีกำลังพอที่จะคู่กันกับ เมื่อใจสงบบริสุทธิ์ผ่องใสแล้ว เจริญวิปัสสนาให้เห็นแจ้งในสภาวะธรรมและอริยสัจธรรมตามความเป็นจริง ตรงนี้เป็นภาวนามยปัญญา ให้เจริญปัญญาด้วยการที่ได้ทั้งเห็น และ ทั้งรู้ แล้วจึงจะเจริญวิชชา คุณเครื่องช่วยให้เห็นแจ้งในสภาวะธรรม และอริยสัจธรรมตามความเป็นจริง ให้ชัดเจนแน่วแน่อีกครั้งหนึ่ง
อย่างน้อยวิชชา ๓
คือ...
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ๑
จุตูปปาตญาณ ๑
และวิชชาที่สามสุดท้ายคือ อาสวักขยญาณ
อาสวักขยญาณเนี่ย ถ้าสมาธิไม่ดีพอ ไปไม่ถึง เพราะไม่สามารถจะเข้าถึงคุณธรรมที่ให้เห็นแจ้ง รู้แจ้ง สภาวะธรรมตามความเป็นจริงได้
#ต่อเมื่อท่านปฏิบัติถึงธรรมกาย ธรรมเป็นที่ประชุมคุณธรรมของพระอริยสงฆ์ พระอริยเจ้า ตั้งแต่"โคตรภูบุคคลขึ้นไป" จึงจะเจริญทิพจักษุ ทิพโสต สมันตจักษุ พุทธจักษุ และ ปัญญาจักษุ...ได้อย่างชัดเจนแจ่มแจ้ง นี่แหละ เรื่องมันสูงขึ้นไปถึงขนาดนี้ ก็ต่อเมื่อไปเข้าสู่กระแสพระนิพพาน เรียกว่า "#ตกกระแส"






พระเทพญาณมงคลเสริมชัย ชยมงฺคโล

 

ให้นึกให้เห็นด้วยใจบ่อยๆ ใจก็จะมารวมอยู่ที่นั่น เพราะใจเห็นอยู่ที่ไหนใจก็อยู่ที่นั่น

นี้เป็นอุบายวิธี พอใจหยุดแล้ว เราไม่ต้องนึกแล้ว เพียงหยุดตัวเดียว เมื่อหยุด ใจก็จะไม่ออกไปฟุ้งซ่านภายนอก ใจก็จะหยุดสงบนิ่ง ผ่องใส
หลวงปู่สดเทศน์ตอนนึงในเรื่องพระของขวัญไว้ว่า
"ใจหยุดนิ่งอยู่กับพระที่เห็นแจ่มนั่นแหละ
เป็นมหัคคตกุศล กามาวจรกุศล จะทำบุญกุศลอย่างหนึ่งอย่างใดสู้ไม่ได้ สร้างวัดวาอาวาสอย่างหนึ่งอย่างใด สู้ใจหยุดนิ่งอยู่กับพระของขวัญนั้นอึดใจเดียวเท่านั้นไม่ได้ เสียเงินสักกี่โกฏิกี่ล้านก็สู้ไม่ได้
เมื่อเราเอาใจของเราจรดอยู่พระของขวัญที่เห็นแจ่มนั้น เป็นมหัคคตกุศล เป็นสมาธิแล้ว ตายไม่ตกนรก"